قوانین خرید، فروش و حمل لوازم دفاع شخصی در ترکیه: مانند اسپری فلفل و شوکر

در ترکیه، امنیت فردی یکی از دغدغه های اصلی شهروندان، به ویژه زنان و گردشگران، است. لوازم دفاع شخصی مانند اسپری فلفل و شوکر (şok cihazı) ابزارهایی هستند که برای حفاظت از خود در برابر تهدیدات احتمالی استفاده می شوند. با این حال، قوانین ترکیه در مورد این ابزارها بر اساس ترکیبی از مقررات کیفری، مانند قانون شماره 6136 در مورد اسلحه و چاقوها، و تفسیرهای قضایی تنظیم شده اند. این قوانین هدفشان تعادل بین حق دفاع مشروع (nefsi müdafaa) و حفظ امنیت عمومی است. 

هیچ قانونی به طور مستقیم اسپری فلفل یا شوکر را ممنوع نمی کند، اما استفاده نادرست می تواند عواقب کیفری شدیدی به همراه داشته باشد.

 تعریف لوازم دفاع شخصی در قوانین ترکیه

طبق ماده 6 قانون مجازات ترکیه (Türk Ceza Kanunu - TCK)، "سلاح" به هر ابزاری اطلاق می شود که برای حمله یا دفاع مناسب باشد، از جمله اسلحه های گرم، مواد منفجره، ابزارهای برنده و حتی موادی که در عمل برای دفاع استفاده شوند. اسپری فلفل به عنوان یک ماده شیمیایی که باعث تحریک موقت (مانند سوزش چشم و مشکلات تنفسی) می شود، در برخی موارد به عنوان "سلاح شیمیایی" طبقه بندی می گردد. شوکر نیز به عنوان دستگاه الکتریکی شوک دهنده، اگر ویژگی های خاصی داشته باشد، ممکن است تحت قوانین ابزارهای حمله قرار گیرد. 

با این حال، دیوان عالی ترکیه در آرای متعدد (مانند تصمیم 2019/24376) تأکید کرده که اسپری فلفل برای استفاده شخصی، سلاح محسوب نمی شود مگر در صورتی که برای حمله غیرمشروع استفاده شود.

 قوانین خرید و فروش لوازم دفاع شخصی در ترکیه 

 اسپری فلفل (Biber Gazı)

خرید اسپری فلفل برای افراد بالای 18 سال مجاز است و نیازی به مجوز خاص ندارد. می توان آن را از فروشگاه های تجهیزات شکار، بازارهای آنلاین یا مغازه های لوازم امنیتی تهیه کرد. با این حال، واردات رسمی آن فقط برای نیروهای امنیتی (پلیس، ارتش، جاندارما) مجاز است و واردات غیررسمی می تواند جرم تلقی شود. فروشندگان معمولاً از خریدار مدارک هویتی (کیملیک) می خواهند.

- فروش آن نیز آزاد است، اما فروش به افراد زیر 18 سال ممنوع. تولید و واردات بدون مجوز وزارت کشور جرم است و می تواند منجر به حبس 1 تا 3 سال و جریمه شود (طبق ماده 3 قانون مواد شیمیایی خطرناک)

- نکته: مدل های نظامی (NATO tipi) برای غیرنظامیان ممنوع است.

 شوکر (Şok Cihazı)

خرید شوکرهای ساده (مانند شوکرهای دستی یا فشرده با فانوس) مجاز است و نیازی به مجوز ندارد. این ابزارها اغلب به عنوان "شوکر فانوس" (şoklu fener) فروخته می شوند و در فروشگاه های الکترونیکی یا امنیتی موجود هستند.

- فروش آن نیز آزاد است، اما فروش مدل های پیشرفته (با ولتاژ بالا یا ویژگی های غیرمدنی) ممکن است تحت نظارت قرار گیرد. واردات بدون مجوز ممنوع است.

- نکته: شوکرهای با ویژگی های الکتریکی قوی ممکن است به عنوان "ابزار حمله" طبقه بندی شوند، بنابراین مدل های ضعیف برای دفاع شخصی انتخاب کنید.

 قوانین مالکیت و حمل وسایل دفاع شخصی در ترکیه 

-چاقو و تیزبر: براساس قانون اگر چاقوی همراه شما بزرگتر از 12 سانتی متر باشد (که احتمال بروز مرگ را افزایش می دهد )، ممکن است توسط پلیس ترکیه مورد سوال قرار گیرد ولی جرم محسوب نمی شود. البته در بسیاری از مکان های عمومی دستگاه های تشخیص ابزارهای فلزی وجود دارد. 

- اسپری فلفل: مالکیت در خانه، خودرو یا کیف مجاز است و هیچ قانونی مستقیماً آن را ممنوع نمی کند. پلیس یا مقامات امنیتی (Emniyet Genel Müdürlüğü)  تأیید کرده اند که نگهداری برای دفاع شخصی مشکلی ندارد. همچنین حمل در کیف یا جیب مجاز است، اما باید در مکان های قابل دسترس اما غیرنمایشگر (مانند داخل کیف) باشد. در خودرو، نباید در دسترس راننده قرار گیرد. حمل در پروازها (حتی چمدان) ممنوع است

- شوکر: مالکیت مجاز است، به شرطی که برای دفاع شخصی باشد. هیچ محدودیتی برای نگهداری در منزل وجود ندارد. و حمل مجاز است، اما مدل های دستی باید ایمن (با قفل) باشند. در مکان های عمومی، حمل پنهان توصیه می شود تا سوءتفاهم ایجاد نشود.

-نکته : در مکان های حساس مانند فرودگاه ها، مدارس، بیمارستان ها، زندان ها یا رویدادهای عمومی، مالکیت و حمل ممنوع است. طبق ماده 37 قانون جرایم جزئی (Kabahatler Kanunu)، حمل در این مکان ها جریمه (تا 5000 لیر) یا مصادره را به دنبال دارد.

 نکته کلی: حمل در مناطق مرزی یا امنیتی نیاز به مجوز دارد. گردشگران باید قوانین کشور مبدأ و مقصد را چک کنند.

طبق ماده 25 قانون مجازات ترکیه، دفاع مشروع (nefsi müdafaa) زمانی مجاز است که:

- تهدید فوری و واقعی باشد.

- دفاع متناسب با تهدید (proportional) باشد.

- پس از پایان تهدید، ادامه ندهید.

استفاده از اسپری فلفل برای دفاع مشروع مجاز است و جرم نیست، اما اگر غیرمشروع (مانند حمله بدون تهدید) باشد، به عنوان "جرح با سلاح تلقی می شود و می تواند 1 تا 3 سال حبس به همراه داشته باشد. اثرات آن (سوزش موقت) در موارد خاص (مانند افراد حساس) مسئولیت مدنی ایجاد می کند.

قانون استفاده از شوکر مشابه است؛ دفاع مشروع مجاز، اما استفاده بیش از حد می تواند "آزار با ابزار الکتریکی" تلقی شود.

اگر مجبور شدید از این ابزارها استفاده کنید، بلافاصله به پلیس اطلاع دهید و شاهد جمع کنید. زنان اغلب از این ابزارها برای حفاظت استفاده می کنند، و پلیس معمولاً حمل را برای دفاع شخصی نادیده می گیرد.

این قوانین در هر زمان احتمال تغییر دارند برای به روزترین اطلاعات، به وبسایت Emniyet Genel Müdürlüğü یا وکلای محلی مراجعه کنید. امنیت فردی حق شماست، اما مسئولیت قانونی نیز بر عهده شماست.