مرزهای زمینی ایران و ترکیه و روش های سفر

ایران و ترکیه، دو کشور باستانی با فرهنگ ها و تاریخ غنی، از طریق مرزهای زمینی طولانی و پر اهمیتی به هم متصل اند. این مرزها نه تنها گذرگاهی برای تجارت و اقتصاد هستند، بلکه پلی برای ارتباطات فرهنگی و سفر بین مردم دو کشور نیز به شمار می روند. در این مقاله به بررسی دقیق تر مرزهای زمینی مشترک، اهمیت آن ها و مسیرهای زمینی پرکاربرد برای سفر بین ایران و ترکیه می پردازیم.

مرزهای زمینی ایران و ترکیه و روش های سفر

ایران و ترکیه حدود ۴۹۹ کیلومتر مرز زمینی مشترک دارند که عمدتاً در مناطق کوهستانی و صعب العبور قرار گرفته است. این مرزها از شمال استان آذربایجان غربی در ایران آغاز شده و تا نزدیکی سه نقطه مرزی ایران، ترکیه و عراق ادامه پیدا می کند. چندین پایانه مرزی رسمی در طول این مرزها وجود دارد که امکان تردد قانونی افراد و کالاها را فراهم می کنند. مهم ترین و فعال ترین این پایانه ها عبارتند از:

• مرز بازرگان-گوربولاغ (Gürbulak): این مرز به صورت ۲۴ ساعته فعال است. این مرز در استان آذربایجان غربی ایران شهر ماکو و استان ایغدیر ترکیه قرار دارد. به صورت 24 ساعته باز است و امکان تردد انواع وسایل نقلیه اعم از اتوبوس و کامیون وجود دارد. اصلی ترین و شلوغ ترین گذرگاه مرزی بین دو کشور است. به دلیل موقعیت استراتژیک آن در مسیر کریدورهای بین المللی و نزدیک بودن به شهرهای بزرگ ترکیه مانند ارزروم و ترابزون، حجم بالایی از تبادلات تجاری و مسافری از این نقطه صورت می گیرد. بسیاری از مسافرانی که قصد سفر زمینی با اتوبوس یا خودروی شخصی به ترکیه را دارند، از این مرز عبور می کنند. 
• مرز رازی - کاپیکوی (Kapıköy): این مرز نیز در استان آذربایجان غربی ایران و استان وان ترکیه قرار دارد. این مرز در مقایسه با بازرگان، تردد کمتری دارد. این مرز در ماه های اول سال تا 4 و سی دقیقه عصر فعالیت دارد و تنها ون و خودرو های سواری امکان تردد دارند. این پایانه مرزی در نزدیکی شهرستان قطور در ایران و شهر وان در ترکیه قرار دارد. این مرز برای ساکنان شمال غرب ایران و افرادی که قصد سفر به شرق ترکیه را دارند، گزینه بسیار مناسبی است. مرز رازی علاوه بر عبور و مرور خودروهای شخصی و مسافربری، از خط راه آهن نیز برخوردار است که امکان سفر با قطار را فراهم می کند. این مرز معمولاً در ساعات مشخصی از روز فعال است.
• مرز سرو-اسن دره (Esendere): این مرز از نظر جغرافیایی در نقطه ای جنوبی تر از دو مرز قبلی و در نزدیکی شهر ارومیه قرار دارد. مرز سرو بیشتر برای مبادلات تجاری و تردد کامیون ها مورد استفاده قرار می گیرد، اما امکان تردد مسافری نیز از این پایانه وجود دارد. معمولا به صورت 24 ساعته باز است وهمان طور که از نام آن پیداست در شهر سرو است. این شهر فاصله زیادی با شهر ارومیه دارد و تا حدی صعب العبور است.

روش های سفر زمینی از ایران به ترکیه

سفر زمینی به ترکیه از ایران، به دلیل دسترسی آسان‌تر، هزینه کمتر و امکان تماشای مناظر زیبای بین راه، طرفداران زیادی دارد. سفر زمینی از ایران به ترکیه از طریق این مرزها به چند روش امکان پذیر است که در ادامه به برخی از مسیرهای محبوب زمینی اشاره می‌شود:

سفر به ترکیه با اتوبوس

شرکت های حمل و نقل بین المللی به طور منظم از شهرهای مختلف ایران مخصوصا تهران، تبریز و ارومیه به شهرهای اصلی ترکیه (مانند استانبول، آنکارا، ازمیر) اتوبوس رانی دارند. این روش نسبتاً اقتصادی است، اما زمان سفر طولانی است. در شهر تهران از دو پایانه مسافربری بیهقی و آزادی می توانید بلیط سفر به ترکیه را بخرید.

•  مسیر تهران به استانبول/آنکارا/وان (از طریق مرز بازرگان): این مسیر محبوب‌ترین گزینه برای سفر با اتوبوس است. اتوبوس‌ها از پایانه‌های مسافربری تهران (عمدتاً پایانه غرب یا بیهقی) حرکت کرده و پس از عبور از شهرهای تبریز، خوی و ماکو، به مرز بازرگان می‌رسند. پس از انجام تشریفات گمرکی، اتوبوس وارد خاک ترکیه شده و مسیر خود را به سمت شهرهای مقصد مانند وان، ارزروم، آنکارا یا استانبول ادامه می‌دهد. مدت زمان سفر به استانبول با اتوبوس، بسته به شرایط مرز و ترافیک، حدود ۲۴ تا ۳۰ ساعت است.
• مسیر تبریز به وان (از طریق مرز رازی): برای ساکنان شمال غرب ایران، این مسیر گزینه‌ای سریع‌تر برای رسیدن به وان است. اتوبوس‌ها یا ون‌های مسافربری از تبریز به سمت مرز رازی حرکت می‌کنند و پس از عبور از مرز، به وان می‌رسند. این مسیر به دلیل نزدیکی به وان، برای سفرهای کوتاه‌مدت و خرید بسیار مناسب است.

سفر به ترکیه با تاکسی

می توانید از تاکسی های بین شهری برای سفر به مرز استفاده کنید و از آنجا با تاکسی یا اتوبوس به ترکیه بروید.

سفر به ترکیه با خودروی شخصی

اگر قصد دارید با خودروی شخصی به ترکیه سفر کنید، باید مدارک لازم (شامل گواهینامه رانندگی بین المللی، بیمه، سند خودرو و ویزا) را تهیه کنید. همچنین، لازم است در گمرک ایران و ترکیه، مراحل مربوط به ورود و خروج خودرو را طی کنید.

• مسیر ایران به ترکیه (از طریق بازرگان): بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند با خودروی شخصی خود به ترکیه سفر کنند. برای این کار، لازم است مدارک بین‌المللی خودرو مانند گواهینامه بین‌المللی و کاپوتاژ (مجوز خروج موقت خودرو از کشور) تهیه شود. مسیر اصلی برای خودروهای شخصی نیز مرز بازرگان است. رانندگان می‌توانند پس از عبور از شهرهای تبریز و ماکو، به سمت این مرز حرکت کنند و پس از انجام تشریفات، وارد خاک ترکیه شوند و مسیر خود را به سمت شهرهای مورد نظر ادامه دهند.
• مسیر ایران به وان (از طریق رازی): برای سفر به وان با خودروی شخصی، مرز رازی نیز گزینه‌ای مناسب است. این مسیر کوتاه‌تر است و مناظر طبیعی زیبایی دارد.

سفر به ترکیه با قطار

• مسیر تبریز به وان (از طریق مرز رازی): در حال حاضر، مسیر قطار تبریز-وان فعال است و مسافران می‌توانند با قطار از تبریز به وان سفر کنند. این گزینه برای افرادی که به دنبال سفری راحت‌تر و بدون دغدغه‌های رانندگی هستند، مناسب است. البته لازم به ذکر است که این مسیر قبلاً به سمت آنکارا نیز ادامه داشت که در حال حاضر این بخش از مسیر فعال نیست و نیاز به تغییر قطار در وان دارد.
• همچنین شما می توانید با استفاده از قطار به مرز بازرگان رفته و سپس از آنجا با اتوبوس یا تاکسی به ترکیه بروید.

مدارک مورد نیاز برای سفر زمینی به ترکیه

  گذرنامه: با حداقل 6 ماه اعتبار
  ویزا: بسته به ملیت شما، ممکن است برای ورود به ترکیه نیاز به ویزا داشته باشید. اما ایرانیان برای سفر به ترکیه نیازی به درخواست ویزا ندارند. هر فرد ایرانی با پاسپورت خود می تواند در هر 6 ماه، 90 روز به ترکیه سفر کند و برای سفر های طولانی تر باید در خواست ویزای مسافرتی یا ویزای دلخواه خود را بدهد. 
  بیمه مسافرتی: توصیه می شود قبل از سفر، بیمه مسافرتی تهیه کنید.
  گواهینامه رانندگی بین المللی (در صورت سفر با خودروی شخصی) الزامی است.
  مدارک خودرو (در صورت سفر با خودروی شخصی) مانند سند خودرو

نکات مهم برای سفر زمینی از ایران به ترکیه 

• قبل از سفر، حتماً وضعیت مرزها و شرایط تردد را بررسی کنید و باز بودن مرز ها را از وب سایت امور خارجه، وب سایت کنسولگری ایران درترکیه و یا وب سایت سفارت ترکیه در ایران جویا شوید. 
• مدارک لازم: قبل از سفر، از اعتبار گذرنامه خود اطمینان حاصل کنید. برای سفر با خودروی شخصی، علاوه بر گذرنامه، نیاز به گواهینامه بین‌المللی و کاپوتاژ خودرو نیز دارید.
•  بیمه مسافرتی: توصیه می‌شود قبل از سفر، بیمه مسافرتی تهیه کنید تا در صورت بروز حوادث غیرمترقبه، پوشش لازم را داشته باشید.
• قوانین گمرکی: با قوانین گمرکی هر دو کشور در مورد ورود و خروج کالا آشنا باشید.
• امنیت: همواره هوشیار باشید و از مسیرهای شناخته‌شده و امن برای سفر استفاده کنید.
• ساعات کاری مرزها: قبل از حرکت، از ساعات کاری و فعال بودن پایانه‌های مرزی مورد نظر خود اطمینان حاصل کنید، به خصوص برای مرزهای رازی و سرو که به صورت ۲۴ ساعته فعال نیستند.  به دلیل شلوغی مرز بازرگان، به ویژه در فصل های پرگردشگر، ممکن است زمان انتظار طولانی باشد.
• در هنگام سفر، به قوانین و مقررات رانندگی ترکیه احترام بگذارید.
• قبل از سفر، در مورد فرهنگ و آداب و رسوم ترکیه اطلاعات لازم را کسب کنید.
• واحد پول: لیر ترکیه واحد پول رایج در ترکیه است. می‌توانید پیش از سفر یا در صرافی‌های مرزی، ارز خود را به لیر تبدیل کنید.
• آب و هوا: با توجه به مناطق کوهستانی مرزی، به ویژه در فصول سرد سال، از وضعیت آب و هوایی مسیر مطلع شوید.

مرزهای زمینی ایران و ترکیه نقش حیاتی در توسعه روابط دوجانبه ایفا می‌کنند. با وجود تنوع مسیرها و پایانه‌های مرزی، مسافران می‌توانند با توجه به مقصد و ترجیحات خود، بهترین گزینه را برای سفر زمینی انتخاب کرده و از این دروازه مهم برای کشف زیبایی‌ها و فرهنگ غنی همسایه غربی خود استفاده کنند.

توجه: این اطلاعات به منظور راهنمایی کلی ارائه شده اند و ممکن است تغییر کنند. قبل از سفر، حتماً اطلاعات به روز را از منابع رسمی دریافت کنید.

منابع برای کسب اطلاعات بیشتر:

  سایت اداره گذرنامه و مهاجرت ایرانhttps://passport.moi.ir/
  سایت وزارت امور خارجه ترکیه https://www.mfa.gov.tr/